Βάτσλαβ Χάβελ. Ο τελευταίος Πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας και πρώτος Πρόεδρος της Τσεχίας, ηγετική μορφή της «Άνοιξης της Πράγας» και της «Βελούδινης Επανάστασης», συγγραφέας, δραματουργός και πολιτικός έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 75 ετών. Ένας αστός που διώχθηκε από το κομουνιστικό καθεστώς της χώρας του και που ουδέποτε ενδιαφέρθηκε να κατακτήσει πολιτικά αξιώματα, μπορεί να μην κατάφερε να κρατήσει ενωμένη την Τσεχοσλοβακία, αλλά κέρδισε τη συμπάθεια των συμπατριωτών του σηματοδοτώντας την πτώση του καθεστώτος και τη συμμετοχή της Τσεχίας στις ευρωατλαντικές δομές.
Ο Βάτσλαβ Χάβελ γεννήθηκε στην Πράγα στις 5 Οκτωβρίου του 1936, από γνωστή και ευκατάστατη οικογένεια. Με πατέρα ιδιοκτήτη κινηματογραφικών στούντιο και μεγάλων εκτάσεων στα ακριβότερα προάστια της Πράγας και μητέρα γόνο μεγαλοαστικής οικογένειας που περιελάμβανε μερικούς από τους γνωστότερους λογοτέχνες και καλλιτέχνες της Τσεχίας, ο νεαρός Βάτσλαβ αντιμετώπισε από νωρίς την αντιπάθεια του κομουνιστικού καθεστώτος. Λόγω ακριβώς αυτής της αστικής του καταγωγής δεν του επετράπη να ακολουθήσει ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στις ανθρωπιστικές επιστήμες μετά τη βασική του εκπαίδευση. Αναγκάστηκε να εγγραφεί στο οικονομικό τμήμα του Πολυτεχνείου της Πράγας χωρίς όμως να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Έπειτα από την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας εργάστηκε ως τεχνικός σε θέατρα της Πράγας παρακολουθώντας παράλληλα μαθήματα στη Δραματική Σχολή της πόλης του. Το 1963 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα το «Πάρτι στον Κήπο», ενώ το 1968 το έργο του Μεμοράντουμ τον έκανε γνωστό μέχρι της Ηνωμένες Πολιτείες. Στο 1964 παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του παντρεύτηκε μια φτωχή εργάτρια από την Πράγα, την ‘Ολγκα Χάβλοβα.
Ηγετική φιγούρα της «Άνοιξης της Πράγας» του 1968, ο Χάβελ υπήρξε συντάκτης της «Λογοτεχνικής Εφημερίδας» Literární Noviny, όπου ασχολήθηκε με την «αποκατάσταση» του συγγραφέα Φραντς Κάφκα και εξαπέλυσε δριμεία κριτική στην ηγεσία του Κομουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας. Διεγράφη από το ΚΚΤ και του απαγορεύτηκε να θέσει υποψηφιότητα για την Ένωση Λογοτεχνών. Η κίνησή του οδήγησε όλες τις εφημερίδες της χώρας να σπάσουν ατύπως τη λογοκρισία του καθεστώτος και να οδηγήσουν στη de jure κατάργησή της το Μάρτιο του 1968.
38 χρόνια αργότερα, 1η Μαρτίου 2006 ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αναγκάστηκε να αποδεχθεί δημοσίως και ενώπιων του την «ηθική ευθύνη της Ρωσίας» ως διαδόχου της Σοβιετικής Ένωσης για την εισβολή στην Τσεχοσλοβακία.
Στο γενικότερο κλίμα της εποχής της κατάρρευσης των κομουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη, ο Βάτσλαβ Χάβελ αναδείχθηκε σε ηγετική φιγούρα της «Βελούδινης Επανάστασης» του 1989, όταν χιλιάδες Τσεχοσλοβάκοι αντέδρασαν στο ολοκληρωτικό μονοκομματικό καθεστώς αναγκάζοντας τον τελευταίο Γενικό Γραμματέα του ΚΚΤ, Γκούσταβ Χουσάκ να παραιτηθεί και να σχηματιστεί η πρώτη μη- κομουνιστική κυβέρνηση στη χώρα με πρόεδρο τον ίδιον τον Χάβελ.
Μετά τις πρώτες ελεύθερες εκλογές του 1990 επανεκλέγεται και μια από τις πρώτες του ενέργειες ήταν η απελευθέρωση πολλών κρατουμένων που είχαν φυλακιστεί από το κομουνιστικό καθεστώς. Παρά τις αυξανόμενες ενστάσεις ο Χάβεκ υποστήριξε την διατήρηση της ομοσπονδίας με τη Σλοβακία. Μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Σλοβάκων ο Χάβελ παραιτήθηκε αρνούμενος να προεδρεύσει στη διάλυση της χώρας του. Μετά από την δημιουργία της Δημοκρατίας της Τσεχίας ο Χάβελ εξελέγη Πρόεδρος της χώρας του στις 26 Ιανουαρίου 1993. Κατά τη θητεία του στη ηγεσία της Τσεχίας, η χώρα του έγινε δεκτή στο ΝΑΤΟ και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για την είσοδο της Τσεχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάτι που πραγματοποιήθηκε το 2004.
Το 1996 η σύζυγός του πέθανε από καρκίνο και την ίδια χρονιά ο μανιώδης καπνιστής Χάβελ διεγνώσθη με καρκίνο του πνεύμονα. Έδωσε τη μάχη με την επάρατη νόσο για 15 περίπου χρόνια. Μια από τις ιστορικότητες μορφές της μετακομουνιστικής Τσεχίας, ο Βάτσλαβ Χάβελ κατάφερε να αναμορφώσει την πολιτική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας του και να εμπνεύσει το σεβασμό στους περισσότερους πολιτικούς του εταίρους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η αγαπημένη του φράση ήταν πάντοτε «η αλήθεια και η αγάπη πρέπει να υπερισχύουν του μίσους και του ψεύδους».
Ο Βάτσλαβ Χάβελ γεννήθηκε στην Πράγα στις 5 Οκτωβρίου του 1936, από γνωστή και ευκατάστατη οικογένεια. Με πατέρα ιδιοκτήτη κινηματογραφικών στούντιο και μεγάλων εκτάσεων στα ακριβότερα προάστια της Πράγας και μητέρα γόνο μεγαλοαστικής οικογένειας που περιελάμβανε μερικούς από τους γνωστότερους λογοτέχνες και καλλιτέχνες της Τσεχίας, ο νεαρός Βάτσλαβ αντιμετώπισε από νωρίς την αντιπάθεια του κομουνιστικού καθεστώτος. Λόγω ακριβώς αυτής της αστικής του καταγωγής δεν του επετράπη να ακολουθήσει ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στις ανθρωπιστικές επιστήμες μετά τη βασική του εκπαίδευση. Αναγκάστηκε να εγγραφεί στο οικονομικό τμήμα του Πολυτεχνείου της Πράγας χωρίς όμως να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Έπειτα από την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας εργάστηκε ως τεχνικός σε θέατρα της Πράγας παρακολουθώντας παράλληλα μαθήματα στη Δραματική Σχολή της πόλης του. Το 1963 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα το «Πάρτι στον Κήπο», ενώ το 1968 το έργο του Μεμοράντουμ τον έκανε γνωστό μέχρι της Ηνωμένες Πολιτείες. Στο 1964 παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του παντρεύτηκε μια φτωχή εργάτρια από την Πράγα, την ‘Ολγκα Χάβλοβα.
Ηγετική φιγούρα της «Άνοιξης της Πράγας» του 1968, ο Χάβελ υπήρξε συντάκτης της «Λογοτεχνικής Εφημερίδας» Literární Noviny, όπου ασχολήθηκε με την «αποκατάσταση» του συγγραφέα Φραντς Κάφκα και εξαπέλυσε δριμεία κριτική στην ηγεσία του Κομουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας. Διεγράφη από το ΚΚΤ και του απαγορεύτηκε να θέσει υποψηφιότητα για την Ένωση Λογοτεχνών. Η κίνησή του οδήγησε όλες τις εφημερίδες της χώρας να σπάσουν ατύπως τη λογοκρισία του καθεστώτος και να οδηγήσουν στη de jure κατάργησή της το Μάρτιο του 1968.
38 χρόνια αργότερα, 1η Μαρτίου 2006 ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αναγκάστηκε να αποδεχθεί δημοσίως και ενώπιων του την «ηθική ευθύνη της Ρωσίας» ως διαδόχου της Σοβιετικής Ένωσης για την εισβολή στην Τσεχοσλοβακία.
Στο γενικότερο κλίμα της εποχής της κατάρρευσης των κομουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη, ο Βάτσλαβ Χάβελ αναδείχθηκε σε ηγετική φιγούρα της «Βελούδινης Επανάστασης» του 1989, όταν χιλιάδες Τσεχοσλοβάκοι αντέδρασαν στο ολοκληρωτικό μονοκομματικό καθεστώς αναγκάζοντας τον τελευταίο Γενικό Γραμματέα του ΚΚΤ, Γκούσταβ Χουσάκ να παραιτηθεί και να σχηματιστεί η πρώτη μη- κομουνιστική κυβέρνηση στη χώρα με πρόεδρο τον ίδιον τον Χάβελ.
Μετά τις πρώτες ελεύθερες εκλογές του 1990 επανεκλέγεται και μια από τις πρώτες του ενέργειες ήταν η απελευθέρωση πολλών κρατουμένων που είχαν φυλακιστεί από το κομουνιστικό καθεστώς. Παρά τις αυξανόμενες ενστάσεις ο Χάβεκ υποστήριξε την διατήρηση της ομοσπονδίας με τη Σλοβακία. Μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Σλοβάκων ο Χάβελ παραιτήθηκε αρνούμενος να προεδρεύσει στη διάλυση της χώρας του. Μετά από την δημιουργία της Δημοκρατίας της Τσεχίας ο Χάβελ εξελέγη Πρόεδρος της χώρας του στις 26 Ιανουαρίου 1993. Κατά τη θητεία του στη ηγεσία της Τσεχίας, η χώρα του έγινε δεκτή στο ΝΑΤΟ και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για την είσοδο της Τσεχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάτι που πραγματοποιήθηκε το 2004.
Το 1996 η σύζυγός του πέθανε από καρκίνο και την ίδια χρονιά ο μανιώδης καπνιστής Χάβελ διεγνώσθη με καρκίνο του πνεύμονα. Έδωσε τη μάχη με την επάρατη νόσο για 15 περίπου χρόνια. Μια από τις ιστορικότητες μορφές της μετακομουνιστικής Τσεχίας, ο Βάτσλαβ Χάβελ κατάφερε να αναμορφώσει την πολιτική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας του και να εμπνεύσει το σεβασμό στους περισσότερους πολιτικούς του εταίρους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η αγαπημένη του φράση ήταν πάντοτε «η αλήθεια και η αγάπη πρέπει να υπερισχύουν του μίσους και του ψεύδους».
Piraeus Time
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου