Του Άρη Παπαχρήστου
Η κρίση δεν μας ήρθε ξαφνικά. Δεκαετίες τώρα την προετοιμάζαμε. Δεν δίναμε σημασία στα σημάδια.
Σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, θα σήμαινε συναγερμό η ηγετική Ελίτ, πνευματική, επιχειρηματική ή πολιτική. Εδώ ακούστηκαν φωνές, αλλά μεμονωμένες φωνές. Δεν ακολουθήθηκαν από άλλους και η κεντρική πολιτική και δημοσιογραφική σκηνή τους απομόνωσε. Παράδειγμα: Στέφανος Μάνος και, πιο πρόσφατα, Ηλίας Μόσιαλος.
Πού είναι λοιπόν οι Ελληνικές Ελίτ που θα καθοδηγήσουν τη χώρα;Το θέμα το έθεσαν θαυμάσια οι Γιάννης Μπουτάρης και Γιώργος Καμίνης σε πρόσφατη ομιλία τους.
Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια οι Ελληνικές Ελίτ ασχολήθηκαν με το να περιχαρακώσουν την θέση τους και να την υπερασπισθούν από νεοεισερχόμενους,από το νέο αίμα. Η κατάσταση τους βόλευε.
Η Πολιτική Ελίτ
Στην πολιτική Ελίτ, συνέχισαν και στην Μεταπολίτευση την βασική τους ενασχόληση: την περιφρούρηση της θέσης των οικογενειών τους.Βλέπουμε σήμερα ότι πολύ μεγάλο μέρος των πολιτικών της κεντρικής σκηνής ανήκουν σε οικογένειες που μας κυβερνούν δεκαετίες τώρα ή ακόμα και πάνω από αιώνα. Οι πρωθυπουργοί μας τα τελευταία χρόνια ήταν παιδιά, εγγόνια ή ανίψια άλλων πρωθυπουργών. Εξαιρέσεις υπήρξαν, όπως ο Σημίτης, για να επιβεβαιώσουν τον κανόνα.
Σε λίγο θα κληθούμε να ψηφίσουμε και στα μεγάλα κόμματα θα υπάρχουν δεκάδες παιδιά πρώην βουλευτών ή υπουργών: Βαρβιτσιώτης, Ντόρα Μπακογιάννη, Κεφαλογιάννη κλπ. Επίσης, βλέπουμε να γίνεται εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ η Φώφη Γεννηματά με αποκλειστικό της προσόν τον πατέρα της.
Απλά πράγματα: η πολιτική μας Ελίτ, μπορεί να έβλεπε το αδιέξοδο, όμως δεν βγήκε να ειδοποιήσει εγκαίρως διότι ήταν απασχολημένη να υπερασπίζεται τις οικογένειές της και να φροντίζει να μη μπαίνουν άξιοι πολιτικοί, που θα μπορούσαν να τους απειλήσουν, στο προσκήνιο.
Η Πνευματική Ελίτ
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα χρόνια της Μεταπολιτεύσεως ήταν σαφώς πιο αναιμικά σε καλλιτεχνική και πνευματική παραγωγή από ό,τι η δεκαετία του 1960. Ακόμα ακούμε μουσική και τραγούδια εκείνης της εποχής (Χατζιδάκις,Θεοδωράκης, Ξαρχάκος) και βλέπουμε ταινίες εκείνης της δεκαετίας, μερικές από τις οποίες είχαν σαφή πολιτική άποψη («Υπάρχει και Φιλότιμο» με τον Υπουργό Μαυρογυαλούρο).
Γιατί αυτό; Διότι οι πνευματικοί δημιουργοί και αυτοί σιγά σιγά απορροφήθηκαν από την λογική της αρπαχτής, του νέο-πλουτισμού, οπότε και αυτοί στρογγύλεψαν την δημιουργία τους. Η λογική του να βγάζεις όσο πιο πολλά χρήματα γίνεται, προϋποθέτει το μεγαλύτερο δυνατόν ακροατήριο. Άρα δεν πρέπει να δυσαρεστείς κανέναν.
Στα Πανεπιστήμια, η πνευματική Ελίτ, παραδοσιακώς παραδομένη στην οικογενειοκρατία, είχε τώρα και μία άλλη σοβαρή ενασχόληση: την εξαργύρωση της θέσης και των τίτλων της. Καθηγητές της Ιατρικής βγάζανε λεφτά με το τσουβάλι στα ιδιωτικά τους ιατρεία. Πού να τους απασχολήσει μία πραγματική δημόσια υγεία ή η διδασκαλία; Η δημόσια υγεία έπρεπε να είναι δομημένη έτσι ώστε να σπρώχνει τα πλήθη στα ιατρεία τους.
Καθηγητές της Νομικής είτε σαν νομικοί σύμβουλοι είτε σαν προσκεκλημένοι στα τηλεοπτικά παράθυρα, κέρδιζαν πολλαπλάσια από τον μισθό τους στα Πανεπιστήμια. Αυτά τα βλέπανε σαν το αναγκαίο κακό για να έχουν τον τίτλο του καθηγητή.
Καθηγητές των Πολυτεχνείων μας μελετούσαν και ξαναμελετούσαν τα ίδια δημόσια έργα, σε μία ατελείωτη φάμπρικα μελετών, ώστε να εξαντλούμε τα Ευρωπαϊκά κονδύλια στις μελέτες και όχι σε έργα.
Ποιος από αυτούς να ασχοληθεί με το ότι η Παιδεία μας καταστρεφόταν; Για να έχουν το κεφάλι ήσυχο, οι σπουδές γινόντουσαν όλο και πιο εύκολες. Το κατ’ ευφημισμόν λεγόμενο «δημοκρατικό» 5 έγινε ο λαϊκός βαθμός και όλοι περνούσαν από το ένα έτος στο άλλο εύκολα. Κάποια στιγμή, δεν έφθανε ούτε αυτό. Η πνευματική Ελίτ ξεσηκωνόταν και αγωνιζόταν για να καταργηθεί η βάση του 10 για την εισαγωγή στα ΑΕΙ; Το πετύχανε και σήμερα σε πολλά ΑΕΙ εισάγονται μαθητές που έχουν απλώς μουτζουρώσει κάτι πάνω στην κόλλα των εξετάσεων…
Η Επιχειρηματική Ελίτ
Είχαμε παλιότερα σημαντικούς επιχειρηματίες που είχαν βοηθήσει δραστικά στην άνοδο της Ελληνικής Οικονομίας: Σπουδαιότερος όλων ο Μποδοσάκης, αλλά και άλλοι όπως ο Ανδρεάδης, ο Δρακόπουλος και ο Αριστείδης Δασκαλόπουλος.
Στη Μεταπολίτευση, ξεκινώντας από την προσωπική κόντρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Ανδρεάδη και την κρατικοποίηση των επιχειρήσεών του,φροντίσαμε ώστε οι περισσότεροι από αυτούς τους επιχειρηματίες να καταστραφούν.
Το κενό το κάλυψαν κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, χωρίς παραγωγική νοοτροπία και με έκδηλη αδιαφορία για την πορεία της Πατρίδας μας.Πολλοί και γρήγορα ανακάλυψαν ότι μπορούσαν να κάνουν γρήγορα κέρδη εισάγοντας τα ίδια προϊόντα αντί να συνεχίσουν να τα παράγουν εδώ. Πχ, ο Κοπελούζος, ενώ έφτιαχνε λεωφορεία και φορτηγά εδώ, αποφάσισε να τα εισάγει από την Ουγγαρία,σταματώντας την εγχώρια παραγωγή.
Στον Επιχειρηματικό κόσμο επικράτησαν κρατικοδίαιτοι μεταπράτες που αντί να προσπαθούν να κερδίσουν μακροχρόνια με την παραγωγή,είδαν την ευκαιρία να πλουτίσουν εισάγοντας και πωλώντας στο Δημόσιο ή, άλλοι, ζώντας από την φοροδιαφυγή ή την παράνομη εκμετάλλευση κεφαλαίων Τραπεζών που έλεγχαν.
Ο Επιχειρηματικός κόσμος, πλην λαμπρών εξαιρέσεων,αδιαφόρησε για τον μεσοπρόθεσμη πορεία της Ελληνικής Οικονομίας. Τα πάρτι και οι δεξιώσεις στο Μονακό και αλλού δεν τους άφηναν αρκετό χρόνο να σκεφθούν τι θα γίνει με την Πατρίδα τους. Εξ άλλου είχαν πάντα αρκετά κεφάλαια στο εξωτερικό για να αντιμετωπίσουν μία δύσκολη κατάσταση.
Αδιέξοδο
Η καταστροφή στην Ελλάδα ξεκίνησε με την διάλυση της Παιδείας. Παλιά, τα παιδιά των Ελίτ, μετά το σχολείο, σπουδάζανε στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο και κάνανε μεταπτυχιακό στο εξωτερικό. Η τρυφηλότητα και ο λαϊκισμός της Μεταπολίτευσης τους απέτρεψαν να πάρουν μέτρα όταν μία έξαλλη αριστερά κατέστρεφε τα ΑΕΙ. Απλούστατα, οι Ελίτ άφησαν τα ΑΕΙ στην τύχη τους και στέλνουν πια τα παιδιά τους κατ’ ευθείαν στο εξωτερικό. Από εκεί και πέρα, δεν υπάρχει σωτηρία για τα Πανεπιστήμιά μας.
Λογική συνέπεια ήταν η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια Παιδεία να καταστραφούν, καθώς οι απόφοιτοι των ΑΕΙ της ήσσονος προσπαθείας και του «δημοκρατικού 5» άρχισαν να τις στελεχώνουν. Η πλειοψηφία των καθηγητών και δασκάλων αντιμετωπίζουν το επάγγελμά τους σαν ένα οποιοδήποτε άλλο, ίσως και χειρότερα. Τη λέξη λειτούργημα την θυμούνται μόνο όταν διεκδικούν αυξήσεις και λιγότερες ώρες εργασίας.
Οι Ελίτ του τόπου αντιμετώπισαν την κατάσταση στέλνοντας τα παιδιά τους στα ιδιωτικά, ή, μάλλον, σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεία, τα οποία αντιστάθηκαν για μερικά χρόνια στην κατάρρευση. Μετά ήρθε και το IB, το διεθνές απολυτήριο λυκείου, που σε στέλνει κατ’ ευθείαν στα Πανεπιστήμια του εξωτερικού. Στα λίγα αυτά ιδιωτικά σχολεία, βεβαίως. (Χαρακτηριστικό ότι επειδή το IB το υποστηρίξανε όλες οι Ελίτ, νομοθετήθηκε χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, σε αντίθεση πχ με τα παραρτήματα ξένων Πανεπιστημίων. Όμως, το IB είναι παράρτημα ξένου οργανισμού.)
Οι Ελίτ περιχαρακώνανε τις θέσεις τους ακόμα περισσότερο και απομακρυνόντουσαν από τον Ελληνικό λαό, όχι μόνο πνευματικώς αλλά και χωροταξικώς. Ζουν σε συγκεκριμένες περιοχές στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη και κάνουν όλοι μαζί διακοπές στην Μύκονο και Αράχωβα, όταν είναι στην Ελλάδα.
Για να συνεχίσουν να ζουν όμορφα στα γκέτο τους, οι Ελίτ μοιράζανε όλο και πιο πολλά φιλοδωρήματα στον λαό. Όταν σταμάτησαν να έχουν την δυνατότητα να τυπώνουν χρήμα, δανειζόντουσαν απ’ έξω. Τα πάρτι στα σκάφη ή την Μύκονο, όπου συμμετείχαν εκτός από τον Λαζόπουλο και σχεδόν όλη η πολιτική ηγεσία, δεν τους επέτρεπαν να αντιληφθούν το αδιέξοδο.
Έως ότου έσκασε η βόμβα στα χέρια του Καραμανλή του μικρού.Ξαφνιάστηκαν. Δεν το περιμένανε. Η πολιτική, η πνευματική και η επιχειρηματική μας Ελίτ είχε πλήρως αποτύχει στο ρόλο της: να βλέπει μπροστά και να καθοδηγεί τον λαό.
Τώρα ο λαός μας είναι σε πλήρες αδιέξοδο: Δεν έχει πρότυπα να πιστέψει και να ακολουθήσει. Δεν εμπιστεύεται τις Ελίτ. Βλέπει ότι ακόμα τα μεγαλύτερα και μικρότερα συμφέροντα αγωνίζονται να κρατήσουν τα προνόμιά τους και να συνεχισθεί το πάρτι.
Υπάρχουν αρκετοί πια στην Ελίτ που καταλαβαίνουν ότι το πάρτι τέλειωσε. Όμως, η πίεση δεν είναι αρκετά μεγάλη ακόμα, η καταστροφή δεν είναι ακόμα τόσο μεγάλη για όλους, ώστε να αναγκασθούν όσοι το καταλαβαίνουν να συνεργασθούν για να σώσουμε την Πατρίδα.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου