Efi G
Δεν με καλύπτουν πια οι ψευδο-ρασιοναλιστικές υποσχέσεις περί ανάπτυξης και περί νέας Ελλάδας που θα έρθει (;) σε κάποια χρόνια από τώρα, όταν οι μισθοί μειώνονται, όταν δεν περισσεύει χρήμα για κατανάλωση -πέρα των βασικών και απολύτως αναγκαίων-, όταν οι άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους και η ανεργία αυξάνεται, όταν οι επιχειρήσεις κλείνουν η μια μετά την άλλη, όταν το κράτος αδυνατεί προοδευτικά να εξασφαλίσει στους πολίτες του βασικά κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην τροφή, στην εργασία, στην υγεία και την εκπαίδευση.
Και πια δεν με τρομοκρατεί το δίλλημα «Η ευρώ ή χρεοκοπία». Το ακούω βερεσέ εδώ και πολύ καιρό, ενώ η ζωή μου καθημερινά χειροτερεύει με διαφόρους τρόπους. Άλλωστε αυτό, από μόνο του δεν μπορεί να μου εμπνεύσει κάτι θετικό για τη ζωή στη χώρα μου, δεν εμπεριέχει κανένα όραμα για μένα, δεν μου δίνει ελπίδα, δεν με κάνει να μπορώ να ονειρεύομαι ένα καλύτερο μέλλον… και ψάχνω…ψάχνω γύρω μου από κάτι να πιαστώ … όμως τίποτα. Όπου και να στρέψω το βλέμμα μου το μέλλον φαντάζει ζοφερό. Τα ΜΜΕ διαδίδουν τον φόβο, την τρομοκρατία, την ενοχή, την ανασφάλεια, την αβεβαιότητα. Και οι άνθρωποι γύρω μου θλιμμένοι, σκυθρωποί, μίζεροι, απαισιόδοξοι, αγέλαστοι, κακοδιάθετοι.
Ο Αριστοτέλης έλεγε ότι «Η ψυχή ποτέ δεν σκέφτεται χωρίς μία εικόνα». Και αναζητώ ένα όραμα για την Ελλάδα…
«Το όραμα είναι η «πυξίδα», το «φως» που ακολουθεί κανείς για να φτάσει στον προορισμό του. Αποτελεί την πηγή έμπνευσης για τις σωστές επιλογές ή τους νέους κανόνες και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα ελέγχου των κανόνων μιας πολιτικής. Η έλλειψη οράματος είναι το να πορεύεται ή να οδηγεί κανείς στηριγμένος σε μια ασαφή λογική ή συναίσθημα, έστω και βασισμένος σε αποδεκτούς κανόνες, που όμως δεν αποκλείουν τις λάθος επιλογές. Το όραμα είναι κινητήρια δύναμη της επίτευξης στόχων που παρασύρει σε ατομικό ή συλλογικό εθελοντισμό. Όταν το όραμα είναι κοινό, αποτελεί την «ομπρέλα» κάτω από την οποία συντάσσονται με κοινή πίστη οι ομάδες που στηρίζουν κινήματα για μια προοπτική.» διαβάζω στο Βικιπαίδεια.
Να, σκέφτομαι, αυτό χρειαζόμαστε, ένα κοινό όραμα για τη χώρα μας, ένα «φως», μια «πυξίδα» που θα μας εμπνεύσει, θα μας δώσει ελπίδα και θα γίνει η κινητήρια δύναμή μας για την επίτευξη μικρών και μεγάλων στόχων και θα μας δώσει μια προοπτική για να δράσουμε από κοινού σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο.
Έρχομαι, όμως, αντιμέτωπη με την πραγματικότητα, η οποία είναι άλλη: δυσκολευόμαστε να σκεφτούμε και να οραματιστούμε μια Ελλάδα διαφορετική από αυτήν που ζούμε, από αυτή που υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δυσκολευόμαστε να σκεφτούμε κάτι έξω από όλο αυτό που βιώνουμε καθημερινά. «Και εσύ τι θα ψηφίσεις στις επόμενες εκλογές;» ακούω συχνά γύρω μου, «Και τι να ψηφίσω; αφού πάλι οι ίδιοι θα βγούνε…αφού όποιος και να βγει πάλι τα ίδια θα κάνει…αφού έτσι είναι χρόνια η κατάσταση…αφού δεν αλλάζει τίποτα σε αυτήν τη χώρα…» η συνήθης απάντηση.
Και συνειδητοποιώ το εξής απογοητευτικό: ότι βυθισμένοι στην μελαγχολία της ανικανότητάς μας και αυτοπροσδιοριζόμενοι οι ίδιοι από ένα αλλού, όπου έχουμε μεταφέρει την τύχη μας, παραγκωνίζουμε την σημαντικότερη πλευρά της ίδιας μας της φύσης ως σκεπτόμενου πράττειν. Αντιλαμβάνομαι ότι, αν και θα θέλαμε η κοινωνία μας να αλλάξει προς κάτι καλύτερο, τελικά αδυνατούμε να φανταστούμε τους κοινωνικούς εαυτούς μας ως οτιδήποτε διαφορετικό από αυτό που έχουμε μάθει να είμαστε. Γιατί αυτό το κοινωνικό «διαφορετικό», αυτό το κοινωνικό «κάτι άλλο» διακυβεύει την ίδια την ύπαρξη της υφιστάμενης κοινωνικής δομής και προμηνύει το θάνατό της. Και ο θάνατος είναι μια κατάσταση που φοβάμαστε σχεδόν όλοι.
Ο Καστοριάδης στο βιβλίο του «Φαντασιακή Θέσμιση της Κοινωνίας» έλεγε ότι η ανικανότητα της κοινωνίας να παραστήσει τον εαυτό της κατά τρόπο διαφορετικό έχει να κάνει με το ότι είναι ενσαρκωμένη, υλοποιημένη και εν τέλει εγκλωβισμένη μέσα στην όλη υφιστάμενη οργάνωσή της και τους θεσμούς της. Πραγματικά…εγκλωβισμένη, αν αναλογιστούμε ότι τα βασικά χαρακτηριστικά της σημερινής ελληνικής κοινωνίας (το ρουσφέτι, ο ραγιαδισμός, οι πελατειακές σχέσεις, η έλλειψη αξιοκρατίας και νομιμοφροσύνης, ο υδροκεφαλισμός του δημοσίου τομέα, ακόμα και το δημόσιο χρέος) υφίστανται ήδη εδώ και 1,5 αιώνα, δηλαδή λίγο μετά την συγκρότηση του νεότερου ελληνικού κράτους. Και πως επιτυγχάνεται ο αυτομετασχηματισμός μιας κοινωνίας σε «κάτι άλλο»; Θα παραθέσω μια πρόταση από το προαναφερθέν βιβλίο: “Ο αυτομετασχηματισμός της κοινωνίας αφορά στο κοινωνικό -και συνεπώς και πολιτικό, με τη βαθιά έννοια του όρου- πράττειν των ανθρώπων μέσα στην κοινωνία και τίποτα άλλο. Μια ουσιαστική του συνιστώσα είναι το σκεπτόμενο πράττειν και η πολιτική σκέψη που σκέπτεται την κοινωνία ως αυτοδημιουργημένη.”
Κάποια στιγμή, λοιπόν, θα πρέπει να πάψουμε, να αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας και την κοινωνία μας ως ετερόνομες οντότητες και θα πρέπει να αρχίσουμε να δρούμε ως αυτόνομοι κυρίαρχοι πολίτες υπεύθυνοι για την κοινωνία στην οποία ζούμε. Καθότι, μόνο μια αυτόνομη κοινωνία μπορεί να έχει συνείδηση και να είναι υπεύθυνη για την ίδια της την ύπαρξη και μόνο σε αυτήν οι πολίτες ξέρουν ότι μπορούν να αλλάξουν κάποιους θεσμούς και κάποια “κακώς” κείμενα της κοινωνικής τους πραγματικότητας
Εδώ, κατά τη γνώμη μου, αναδεικνύεται και η σημαντικότητα της ύπαρξης ενός κοινού οράματος, το οποίο μπορεί να ενισχύσει και να στηρίξει το κοινωνικό και πολιτικό πράττειν των ανθρώπων. Το όραμα μιας Ελλάδας διαφορετικής από αυτήν που ξέρουμε και ζούμε τόσα χρόνια είναι εφικτό. Όλοι πιστεύω έχουμε επιθυμήσει, έχουμε φανταστεί να είχαμε μια κοινωνία διαφορετική από αυτή που ζούμε (αναλογιστείτε, για παράδειγμα, τις στιγμές που αγανακτήσατε για αυτά που βιώνετε στην καθημερινότητά σας, τις στιγμές που νιώσατε θλίψη για αυτά που συμβαίνουν γύρω σας και σκεφτείτε τι ευχηθήκατε εκείνες τις στιγμές), αλλά που ποτέ δεν τολμήσαμε να διεκδικήσουμε. Τα «κακώς» κείμενα της κοινωνικής μας πραγματικότητας, όλοι βαθιά μέσα μας τα γνωρίζουμε, ακόμα και όταν δεν τα ομολογούμε πάντα. Ας αρχίσουμε, λοιπόν, να οραματιζόμαστε ο καθένας ξεχωριστά, αλλά και όλοι μαζί, αυτό που θα θέλαμε να είναι η Ελλάδα σήμερα.
Η κοινωνία μας χρειάζεται μια νέα «ταυτότητα» και έναν νέο κόσμο σημασιών που θα την περιβάλλει. Η μεταστροφή θα είναι δύσκολη και οι φόβοι μας πολλοί, αλλά όποιος δεν ελπίζει, δεν πρόκειται ποτέ να βρει το ανέλπιστο.
(Ανα)ζητείται όραμα, λοιπόν, ελπίδα και ταυτότητα…
.jpg)
Piraeus Time
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου