Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

Δεν θα κλέψετε τα όνειρά μας. Δεν θα σας αφήσουμε



Μπορεί η νέα εμπλοκή των διαπραγματεύσεων με τους ιδιώτες για το κούρεμα του ελληνικού χρέους να συνιστά έναν ακόμη PSIχολογικό πόλεμο των δανειστών στην ελληνική κοινωνία. Ή μπορεί απλά οι κερδοσκοπικές επιδιώξεις των hedge funds που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις να απεργάζονται πια, την πραγματοποίηση πιστωτικού γεγονότος και την ενεργοποίηση των ασφαλίστρων κινδύνου. Προφανώς  τους είναι παντελώς αδιάφορες οι συνέπειες μίας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας της Ελλάδας και συνακόλουθα της ελληνικής κοινωνίας. Όμως, το φαινόμενο αυτό είναι ζήτημα πολιτικής.  Όχι ζήτημα οικονομίας. Η πολιτική θέτει τους κανόνες και τα πλαίσια, μέσα στα οποία κινούνται οι αγορές και τα οικονομικά συμφέροντα μικροσκοπικά και μακροσκοπικά. Όταν οι αποφάσεις για κανόνες δεν τίθενται , τότε οι πολιτικοί μετατρέπονται -έστω και άθελά τους- σε παθητικά ανδρείκελα των οικονομικών συμφερόντων. Αυτή άλλωστε δεν ήταν στην ουσία και η αιτία της διεθνούς κρίσης του 2008;
Στη χώρα μας ,βέβαια, η παγκόσμια οικονομική κρίση ίσως απλά να αποκάλυψε τη γυμνή αλήθεια  της ελληνικής οικονομίας και της ελληνικής πραγματικότητας.  Η ελληνική κρίση χρέους και η επίπλαστη και δανεική ανάπτυξη, εκπυρσοκρότησε ένα φαινόμενο «ντόμινο». Το υπόστρωμα προϋπήρχε. Η κρίση χρέους οδήγησε σε κρίση αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος, κρίση αντιπροσώπευσης, κρίση θεσμών, κρίση αξιών.
Μετά από μία πολιτική κρίση, οδηγηθήκαμε και στη δημιουργίας της σημερινής κυβέρνησης, καθώς όλες οι πολιτικές δυνάμεις αποδέχτηκαν την αδήριτη ανάγκη της Ελλάδας να παραμείνει στην Ευρωζώνη.
Άλλωστε διαχρονικά στην μεταπολίτευση ο ευρωπαϊκός δρόμος της χώρας υπήρξε το δόγμα της εθνικής στρατηγικής όλων των ελληνικών κυβερνήσεων.
«Κόκκινες γραμμές» για αυτή την κυβέρνηση φαίνεται πως δεν υπάρχουν. Ούτε καν διαπραγματευτικές γραμμές. Κάθε επιταγή της Τρόικας μπορεί να γίνεται  και νομοθετική πράξη, είτε αυτή αφορά δημοσιονομικά θέματα, όπως η περικοπή των ήδη πληρωμένων από τους ασφαλισμένους επικουρικών συντάξεων, είτε αφορά θέματα «ανταγωνιστικότητας» της οικονομίας, όπως το μισθολογικό κόστος στον ιδιωτικό τομέα.
Οι αξιώσεις των τροϊκανών για δημοσιονομική προσαρμογή και μεταρρυθμίσεις ήταν μεν πολύ σκληρές, αλλά είχαν -αρχικά τουλάχιστον- μία λογική.  Η ανάπτυξη ,όμως, δεν ήρθε τελικά ποτέ μέσα από αυτές.  Οι οριζόντιες περικοπές -ως το μόνο ισοδύναμο μέτρο που απέδιδε σχετικά- έφεραν μία καθολική ύφεση και μια πρωτοφανή για τα ελληνικά χρονικά ανεργία. Παλεύοντας το κράτος να μην χρεοκοπήσει, χρεοκόπησε όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την ατμομηχανή του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου. Έτσι, μεταπηδήσαμε από την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, στην καταστροφή της παραγωγικής της βάσης. Και οδηγηθήκαμε στο να χάνονται τον Οκτώβριο του 2011 σχεδόν 1500 θέσεις εργασίας κάθε ημέρα.
Ιδιαίτερα  αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία της ανεργίας και για τους νέους. 1 στους 2 νέους κάτω των 25 ετών στην Ελλάδα είναι άνεργος. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ισπανία, καθώς και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπου τα ποσοστά της ανεργίας, αγγίζουν και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν τα δικά μας. Πολλές γερμανικές εταιρείες εκμεταλλεύονται την κατάσταση αυτή για να εντάξουν τους  νέους και άνεργους επιστήμονες του Νότου στο εργατικό τους δυναμικό. Άλλωστε στη Γερμανία παρουσιάζεται έλλειψη σε εξειδικευμένο δυναμικό όπως γιατρών, μηχανικών κλπ.. Ήδη 300.000 νέοι επιστήμονες έχουν φύγει,  επιδιώκοντας όχι μόνο την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας ,αλλά ίσως και μία μόνιμη καριέρα εκεί. Αναβιώνουμε ,λοιπόν, μία νέα μεταναστευτική περίοδο αντίστοιχη με εκείνη των δεκαετιών του 1950 και του 1960. Με μία ειδοποιό διαφορά. Το προηγούμενο κύμα μετανάστευσης αποτελούνταν από εργατικό δυναμικό ανειδίκευτο, ενώ το σημερινό από επιστημονικό. Αυτό το μαζικό brain-drain θα έπρεπε να ανησυχεί περισσότερο από όλα το πολιτικό σύστημα, καθώς με την απώλεια όλων αυτών των νέων επιστημόνων, η επιδιωκόμενη ανάπτυξη φαντάζει όλο και πιο δύσκολη.
Φυσικά δεν φτάσαμε εδώ που είμαστε σήμερα εξαιτίας της διαχείρισης από την τρόικα της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Μεταπολιτευτικά, κάποιοι έκλεψαν. Κάποιοι κακοδιαχειρίστηκαν. Κάποιοι χρηματίστηκαν. Κάποιοι παραπλανήθηκαν. Κάποιοι αδιαφόρησαν. Πολλοί βολεύτηκαν. Σίγουρα δεν ήταν όλοι. Όλοι όμως ανήκαν στις γενιές που συνδιαμόρφωσαν το πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο της μεταπολίτευσης. Όχι στη δικιά μας γενιά.Σε κάθε περίπτωση το μόνο που δεν μπορούν να κλέψουν από την δική μας γενιά είναι τα όνειρά της. Τα όνειρά μας. Είναι δικά μας και θα τα πάρουμε μαζί μας. Καθώς θα φεύγουμε..
* Η Πέννυ Δαλαμπούρα είναι φοιτήτρια Ιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.