Οι αυτοκτονίες του ηλικιωμένου, του δασκάλου, του λέκτορα αργότερα και πρόσφατα κάποιων συμπολιτών μας στην Κρήτη και την Αθήνα, έφεραν στο δημόσιο διάλογο με τρόπο θορυβώδη τα αδιέξοδο που βιώνουν οι Έλληνες πολίτες. Φάνηκε ξεκάθαρα πως τόσο για τους αυτόχειρες όσο και για εκατοντάδες συμπατριωτών μας που επιχείρησαν να τερματίσουν τη ζωή τους η αξιοπρέπεια δεν αντιλαμβάνεται λογιστικούς υπολογισμούς. Η μετανεωτερική αντίληψη που χαρακτηρίζει τις οικονομικές επιλογές δε συνάδει με την αίσθηση της αυτοεκτίμησης και της υπερηφάνειας.
Αντίθετα, οι απόπειρες αυτοχειρίας αποδεικνύουν ότι η αξιοπρέπεια είναι ισχυρότερη από τον ίδιο το φόβο του θανάτου, είναι δυνατότερη από τη συστημική βία. Και ίσως είναι λάθος, τελικά, να προσανατολιζόμαστε μόνο στην αξιοπρέπεια. Η επιλογή του τρόπου που θα φύγει κάποιος από τη ζωή είναι τελικά η ύστατη πράξη ελευθερίας απέναντι στην απειλητική χειραγώγηση της ατομικής χρεοκοπίας.
 |
Είδαμε όμως πού οδήγησε η απελπισία της φτώχειας έναν άνεργο στην Κομοτηνή. Είδαμε πού οδηγούνται εκατοντάδες πολίτες μας που επιλέγουν την αυτοχειρία από την εγκληματικότητα.
Δε θέλουν να φανεί πως η κρατική βία από μόνη της διέρρηξε την κοινωνική συνοχή. Αποκρύπτουν πως η κοινωνία έσπασε κάθε συνεκτικό της δεσμό εξαιτίας της ανασφάλειας που γέννησε η κρίση. Η συστημική βία, η αυξανόμενη φτώχεια και η ανεργία οπλίζουν τα χέρια των πολιτών. Η αξιοπρέπεια και η αίσθηση αυτοσεβασμού διαλύουν κάθε τρόμο μπροστά στην ιδέα του θανάτου και της χρήσης βίας.
Ας μην παραβλέπουμε πως η ψυχολογία ενός ανθρώπου διαμορφώνεται σχεδόν αποκλειστικά από τις κοινωνικές συνθήκες που τον περιβάλλουν. Εξάλλου, αυτό που ονομάζουμε συχνά ψυχική νόσο είναι ουσιαστικά η κοινωνική αντίληψη των τρίτων επιστημονικά προσεγγισμένη. Η ψυχική νόσος, δηλαδή, είναι η επιστημονικά ελεγμένη αντίληψη της κοινωνίας για εκείνον που διαφέρει.
Έτσι, η αύξηση της εγκληματικότητας και της αυτοκτονικότητας συνδέονται άμεσα με την ψυχολογία που διαμορφώνει η κρίση και την υπάρχουσα φτώχεια ή την επαπειλούμενη πληβειοποίηση. Σχηματίζει μία ψυχολογία που συνδέεται με το ατομικό φαντασιακό για το ρόλο και την εικόνα του ατόμου στον κοινωνικό του περίγυρο.
Έτσι, η αύξηση της εγκληματικότητας και της αυτοκτονικότητας συνδέονται άμεσα με την ψυχολογία που διαμορφώνει η κρίση και την υπάρχουσα φτώχεια ή την επαπειλούμενη πληβειοποίηση. Σχηματίζει μία ψυχολογία που συνδέεται με το ατομικό φαντασιακό για το ρόλο και την εικόνα του ατόμου στον κοινωνικό του περίγυρο.
Σήμερα πια η φτώχεια και η χρεοκοπία δεν είναι ατομικά προβλήματα. Κατάντησαν τόσο βαθιά κοινωνικά, ώστε κάθε ένας τα εξωτερικεύει εύκολα. Και η ατομική οργή, ο προσωπικός πόνος, η αγωνία για το ατομικό μέλλον, γρήγορα γίνεται συλλογική έκφραση. Το μίσος αυτό που γεννούν η ένδεια, η ανασφάλεια και η χαμένη αξιοπρέπεια οπλίζει χέρια. Ουσιαστικά η ίδια η νεοσυντηρητική πολιτική στροφή καθοδηγεί το οπλισμένο χέρι.
Οι τρεις αυτοκτονίες -με πολιτική παρακαταθήκη- και οι άλλες -με σαφή τα κοινωνικοοικονομικά αίτιά τους, κι ουχί την ασθενική προσωπικότητα- επηρέασαν κι ακόμα επηρεάζουν άρδην το προεκλογικό κλίμα. Κι ενώ την ατζέντα του δημόσιου διαλόγου την καθόριζαν τα διλήμματα περί χρεοκοπίας και πατρίδας, περί ασφάλειας και μετανάστευσης, περί ευρώ ή δραχμής, εδώ και καιρό στα δίπολα μπήκαν και η οργή με το φόβο για το ατομικό μας μέλλον, ο φόβος μήπως κι εμείς οδηγηθούμε/επιλέξουμε ίδιο τέλος.
Γιατί τελικά το επίδικο δεν είναι να δοκιμάζουμε τις αντοχές μας. Η κοινωνική κρίση που δημιούργησαν δεν είναι ένα τεστ αντοχής για να φανεί ποιοι είναι οιφυσιολογικοί άνθρωποι που αν αντέξουν θα αποτελούν ένα παράδειγμα του 'σύγχρονου μοντέλου' της ανθρώπινης ύπαρξης που διαθέτει ένα εξαίρετο νευροψυχολογικό σύστημα άμυνας απέναντι στις επιθέσεις του νεοφιλελευθερισμού.Όσο και να μην επικαλείται κανένα κόμμα τις αυτοκτονίες, για μεγάλο μέρος των πολιτών, τούτες παραμένουν ένα προσωπικό διακύβευμα άμεσα δεμένο με την πολιτική κατάσταση της χώρας.
Piraeus Time
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου