Πέμπτη 14 Ιουνίου 2012

German-exit!


Η χαρά από το ισπανικό bail-out, έσβησε τόσο γρήγορα, ώστε κανείς σχεδόν δεν πρόλαβε να χαρεί. Επιβεβαίωσε μόνο για ακόμα μια φορά ότι τα κάθε λογής bail-out από σανίδες σωτηρίας, μεταμορφώνονται αυτοστιγμή σε βαρίδια που τραβούν στο βυθό. Και τούτο, πριν ακόμα γίνουν γνωστοί και οι όροι που θα επιβληθούν για τη σωτηρία, όσο και να φημολογείται ότι θα είναι πιο ελαφρείς. Αυτό που ξέρει πια ο καθένας, αδυνατεί να συλλάβει η περισπούδαστη και περισπουδαγμένη ηγεσία της ΕΖ. Αλλά ακόμα κι αν το γνωρίζει, είναι ακόμα χειρότερο, που δεν γνωρίζει να κάνει και τίποτε άλλο.
Έτσι, η μια μετά την άλλη οι χώρες πέφτουν, και πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι, τα βλέμματα στρέφονται ήδη στο άλλο μεγάλο ψητό, στην Ιταλία. Αναμενόμενο. Φταίει η Ελλάδα, λέει ο Σόιμπλε, και καταλαβαίνετε πόσο πρωτόγονη είναι η αντίδρασή του, σαν το ζημιάρικο παιδάκι που όταν το τσακώσουν, το πρώτο που κάνει είναι να δείχνει σαν φταίχτη τον πρώτο τυχόντα: «Κυρία, κυρία, (Μέρκελ), δεν το’ κανα εγώ, αλλά αυτός, (η Ελλάδα)!».
Φυσικά, η Ελλάδα φταίει, αλλά μόνο για το λόγο που τράβηξε την κουρτίνα και έδειξε τον πραγματικό φταίχτη: τον τρόπο δηλαδή, που στήθηκε και δούλευε η ευρωζώνη. Γι αυτό, κανένα πασάλειμμα, όσο ακριβό σε χρήμα και να είναι, δεν φαίνεται να πιάνει. Η εναλλακτική του μη-πασαλείμματος, δηλαδή, η πλήρης πολιτική ενοποίηση, αυτή κι αν είναι «βουνό». Το σχέδιο προς την κατεύθυνση αυτή, στο οποίο έπεσαν με τα μούτρα και επεξεργάζονται οι Ντράγκι, Γιουνκέρ, Μπαρόζο και Ρομπάι, προβλέπει τη δημιουργία ενός υπερυπουργείου οικονομικών το οποίο και θα δίνει την άδεια σε κάποια χώρα να δανειστεί, εφ’ όσον όμως οι προϋπολογισμοί της είναι σε καλή κατάσταση και ισοσκελισμένοι. Τώρα τι να κάνεις τα δανεικά άμα έχεις ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, αυτό δεν αναλύεται στο Σχέδιο. Στην υποθετική αυτή περίπτωση η όποια χώρα, θα δανείζεται μέσω ευρωμολόγου, δηλαδή με χαμηλά επιτόκια. Φυσικά, θα μπορεί να δανείζεται και από τις αγορές και άνευ αδείας, αλλά αντιλαμβάνεστε, πού θα πήγαιναν τα επιτόκια σε μια τέτοια περίπτωση. Το υπερυπουργείο θα απαρτίζεται από τους Υπ. Οικονομικών των χωρών της ΕΖ, αλλά και πάλι αντιλαμβάνεστε ποιων χωρών οι υπουργοί θα κάνουν κουμάντο. Αν ζητήσει για παράδειγμα η Γερμανία δανεικά, πόσο δυνατόν θα είναι η Ελλάδα ή η Μάλτα να τής τα αρνηθούν.
Όπως επισημαίνει το Stratfor, το εν λόγω Σχέδιο κόβεται και ράβεται πάνω στην εσφαλμένη αντίληψη της Γερμανίας ότι το πρόβλημα της ΕΖ είναι ο αλόγιστος δανεισμός, και όχι το πρόβλημα της διαφορετικής παραγωγικότητας ανάμεσα στα μέλη της. Ό,τι και να κάνεις, η παραγωγικότητα της Ελλάδας δεν μπορεί να πλησιάσει αυτή της Γερμανίας μέσα στα σφιχτά χρονικά πλαίσια των τριών μηνών που δίνει κουβαρντάδικα ο Σόρος, μέχρι τη διάλυση της ΕΖ.
Από την άλλη μεριά, η αφαίρεση της εθνικής κυριαρχίας, η οποία πιστοποιείται από το δικαίωμα ενός κυρίαρχου κράτους να καταρτίζει τον προϋπολογισμό του δεν συνάδει με τις δημοκρατίες. Η κατάρτιση ενός προϋπολογισμού αποτελεί ύψιστο πολιτικό γεγονός, και αποκρυσταλλώνει την κατεύθυνση προς την οποία θέλει να πάει μια χώρα, την πηγή των φορολογικών εσόδων και τον τρόπο που αυτά θα αποδοθούν πίσω στους πολίτες. Δεν μπορεί λοιπόν να εκχωρείται στα χέρια μη αιρετών, και ξένων προς τη συγκεκριμένη χώρα, τεχνοκρατών. Συνεπώς, ένα τέτοιο σχέδιο είναι δύσκολο να περπατήσει, και μάλιστα χωρίς καμιά ζύμωση ή προετοιμασία.
Το πρόβλημα των πασχόντων χωρών της ΕΖ θα μπορούσε εν πολλοίς να λυθεί με ένα δικό τους υποτιμημένο ως προς το ευρώ νόμισμα, ή εφ’ όσον αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί στα πλαίσια της ΕΖ, με ένα τεχνητά υποτιμημένο ευρώ. Κάτι τέτοιο θα το απέρριπτε πάραυτα η Γερμανία, διότι και για λόγους γοήτρου δεν θα ήταν δυνατόν να αφεθεί να συρθεί από τις πιο παρακατιανές χώρες της Συμμαχίας.
Η απόσχιση της Ελλάδας από το ευρώ, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα έλυνε το πρόβλημα, επιτυγχάνοντας την εμπιστοσύνη και την ηρεμία των αγορών. Και τούτο γιατί το πρόβλημα δεν είναι η Ελλάδα, όπως έδειξε άλλωστε η πραγματικότητα. Το ευρώ δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Άρα, τι μένει; Να φύγει η Γερμανία!

Η προοπτική αυτή, κάπου κάπου, επανέρχεται στο προσκήνιο, αλλά αποσύρεται για το λόγο ότι η Γερμανία θα βρεθεί με ένα ισχυρό μάρκο, τις συνέπειες του οποίου θα πληρώσει με την πτώση των εξαγωγών της. Το Bloomberg σήμερα ανακινεί την ιδέα και απ’ ότι δείχνει φαίνεται να τού καλ’ αρέσει.
Πρώτα πρώτα, η αποχώρηση της Γερμανίας θα πάρει λιγότερο χρόνο, μπορεί όχι ένα σαββατοκύριακο, αλλά σαφώς λιγότερο απ’ ότι μια σταδιακή αποσύνθεση, όπως συμβαίνει τώρα. Έτσι θα αποφευχθεί ο πανικός και οι απρόβλεπτες συνέπειες αυτού. Το ευρώ, μετά από μια γερμανική έξοδο, σαφώς και θα υποτιμηθεί, αλλά όχι τόσο όσο ένα εθνικό νόμισμα, ώστε να προκαλέσει φυγή κεφαλαίων και καταθέσεων. Το υποτιμημένο ευρώ θα βοηθήσει στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και τη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Φυσικά, των χωρών που θα παραμείνουν σε αυτό. Διότι μαζί με τη Γερμανία είναι σίγουρο ότι θα ακολουθήσουν και οι περί αυτήν δορυφόροι, Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία. Έτσι θα μείνουν ευχαριστημένοι και οι Γερμανοί πολίτες, η πλειονότητα των οποίων ονειρεύεται επιστροφή στο παλιό καλό μάρκο.
Φυσικά, αποχώρηση της Γερμανίας θα είναι ό,τι πιο χρήσιμο και γενναιόδωρο θα έχει κάνει μέχρι σήμερα. Και δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως τελεσίδικη. Μετά την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας των εναπομεινουσών χωρών, η Γερμανία θα μπορεί να επιστρέψει, αν φυσικά τής κάνουν τη χάρη οι υπόλοιπες. Γιαυτό, θα πρέπει να περάσει σκληρές εξετάσεις...