Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013

18 Ανω - Στην αρχή των τραγουδιών

 του Βαγγέλη Καραμανωλάκη

Λένε ότι η Ελλάδα είναι ένας μικρός τόπος όπου οι άνθρωποι γνωρίζονται μεταξύ τους. Εάν αυτό ισχύει, το κείμενο μου θα έπρεπε να σταματάει εδώ. Θα μπορούσα απλώς να αντιπαραθέσω τις δυο πλευρές. Από τη μια η Κατερίνα Μάτσα, το θεραπευτικό προσωπικό του 18 ΑΝΩ στο Δαφνί, το έργο που έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια. Kαι από την άλλη, ο πρώην υπουργός Υγείας του ΠΑΣΟΚ, η διοίκηση του νοσοκομείου, όλοι όσοι από τα ΜΜΕ έσπευσαν να υιοθετήσουν τις καταγγελίες που κυκλοφόρησαν και οδήγησαν στον ανακριτή τους υπευθύνους του προγράμματος. Μόνο που δεν πρόκειται λεκτικό παιχνίδι, να το σταματήσω εδώ. Άνθρωποι σπιλώνονται, στάσεις ζωής ενοχοποιούνται κι εκείνοι που θα έπρεπε να απολογούνται κατηγορούν.
Σπάνια γράφω κείμενα θυμωμένα. Έμαθα και εγώ από νωρίς ότι η νηφαλιότητα και η δυνατότητα να βλέπεις τις πολλές πλευρές ενός θέματος, να κατανοείς και όχι να καταδικάζεις, είναι προτέρημα. Μα όχι πάντα. Όταν παραβιάζονται οι κανόνες της  κοινής λογικής κάπως πρέπει, έλλογα, να αντιδράς. Γιατί ποιος μπορεί να πιστέψει ότι το πρόβλημα είναι τα πεταμένα στο δρόμο παπούτσια και ρούχα που πήραν κάποιοι ενταγμένοι στο πρόγραμμα μετά από μια διαδήλωση και τα έφεραν στο 18 ΑΝΩ;  Ποιος μπορεί να πιστέψει, όταν τα κρούσματα τοξικομανίας πληθαίνουν καθημερινά σ’ έναν κόσμο που για χιλιάδες ανθρώπους μοιάζει αδιέξοδος, όταν το μόνο που φτηναίνει είναι η πρέζα, όταν τα προγράμματα απεξάρτησης, όποιο χαρακτήρα και να έχουν, περικόπτονται δραματικά και οι δομές σταδιακά διαλύονται, ότι το πρόβλημα είναι το εάν οι υπεύθυνοι του προγράμματος, αποφάσισαν, στο πλαίσιο της θεραπευτικής λογικής που χρόνια εφαρμόζουν, να παραμείνει το ζήτημα εντός της κοινότητας και να λυθεί με τους τρόπους που είχαν ορίσει εξαρχής;
Δεν είμαι ειδικός της τοξικοεξάρτησης ούτε μπορώ να μπω σε μια συζήτηση για το ποια θεραπεία είναι καλύτερη και ποια όχι.  Αλλά μπορώ να καταλάβω τι σημαίνει όταν θεραπευτικές στάσεις ποινικοποιούνται κι όταν το ιατρικό απόρρητο θεωρείται απλώς πρόφαση. Μπορώ να καταλάβω πως επιχειρείται η απαξίωση ανθρώπων, όπως η Κατερίνα Μάτσα και οι συνεργάτες της, που χρόνια έχουν δώσει αφειδώλευτα τον καλύτερο εαυτό τους στον αγώνα εναντίον της όποιας εξάρτησης, που δημιούργησαν θεραπευτικές δομές, στηρίζοντας τες σε δίσεκτους καιρούς. Κι ας μη γελιόμαστε. Το πρόβλημα δεν είναι δικό τους ούτε και της μικρής κοινότητας που τους περιβάλλει. Είναι κατεξοχήν δικό μας. Γιατί βαρβαρότητα δεν είναι μόνο η διάλυση του κοινωνικού κράτους, γιατί οι συνέπειες του Μνημονίου δεν είναι μόνο οι χαμηλοί μισθοί, γιατί ο αυταρχισμός δεν εκφράζεται μόνο από τα όργανα καταστολής. Γιατί αν σήμερα δεν υπερασπιστούμε αυτούς οι οποίοι, ούτως ή άλλως, και με τη στάση και την προσφορά τους, χρόνια τώρα έχουν δώσει τις δικές τους πετυχημένες εξετάσεις κερδίζοντας την εμπιστοσύνη, αν δεν δείξουμε ότι υπάρχουν όρια και στη λάσπη, τότε αύριο θα είναι η σειρά κάποιων άλλων που θα βρεθούν και πάλι να πρέπει να αποδείξουν το αυτονόητο. Και ίσως τότε θα έχουν μείνει και λιγότεροι για να τους συμπαρασταθούν.