του Γιώργου Πρεβελάκη
O νόμος 4030/2011 «νέος τρόπος έκδοσης άδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις», ο οποίος ψηφίστηκε πρόσφατα από την βουλή για να αντιμετωπιστεί η παράνομη δόμηση, είναι ενδεικτικός των παραμορφώσεων πού έχουν οδηγήσει στην σημερινή παρακμή.
Η ακολουθουμένη πολιτική, ως επιχειρηματολογία και συλλογιστική, παραπέμπει σε παλαιότερες απόπειρες, όπως επί Αντώνη Τρίτση. Το νέο νομοθέτημα διαφοροποιείται από τα προηγούμενα ως προς το εξαιρετικά πολυσύνθετο σύστημα έλεγχων και ιδιαιτέρως αυστηρών ποινών: τον ιδιοκτήτη ελέγχει ο «επιβλέπων μηχανικός», τον οποίον ελέγχει ο «ελεγκτής δόμησης», τον οποίον ελέγχει ο «επιθεωρητής δόμησης»... Την όλη διαδικασία ελέγχει το «εποπτικό συμβούλιο».Το σταλινικής αντιλήψεως πυραμιδοειδές αυτό σύστημα δηλώνει σαφώς ότι το κράτος δεν εμπιστεύεται ούτε τους πολίτες, ούτε τους μηχανικούς, ούτε τους δημοσίους υπαλλήλους -δηλαδή κανέναν από τους παράγοντες της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Ποιους, όμως, εκπροσωπεί τότε; Πώς θα επιβληθεί στην κοινωνία την οποία, δια της νομοθεσίας, αναγορεύει σε αντίπαλο;
Λογική συνέπεια της προσέγγισης αυτής είναι η τεχνοκρατική δικτατορία: οι ολίγοι «πεφωτισμένοι», αντιμέτωποι με μια συλλήβδην διεφθαρμένη κοινωνία. Ο νέος νόμος συνάδει πλήρως με τις τρέχουσες, πανταχόθεν εκπεμπόμενες, πατερναλιστικές νουθεσίες. Ποιος, όμως, θα επιβάλει την τεχνοκρατική λογική; Εξωθεσμικά κέντρα εξουσίας; ή μήπως θα επανακληθούν οι «προστάτιδες δυνάμεις»;
Το εύκολο χρήμα των περασμένων δεκαετιών ανέστειλε, τρόπον τινά, τα παλαιά αυταρχικά ανακλαστικά. Αναβιώνουν σήμερα, λόγω της κρίσης. Ανεξάρτητα από την ηθική και πολιτική κριτική σε τέτοιες αντιλήψεις, ο νέος οικοδομικός νόμος θα αποβεί και πάλι αναποτελεσματικός. Το περίπλοκο σύστημα αδειών και ελέγχων προϋποθέτει κρατικό μηχανισμό με ακρίβεια ελβετικού χρονομέτρου. Σήμερα, βέβαια, ούτως ή άλλως, δεν οικοδομείται σχεδόν τίποτε. Όμως, εν συνδυασμώ με άλλα, πρόσφατα σχετικά νομοθετήματα, όπως η ρύθμιση των αυθαιρέτων, θα μειώσει και τις μεταβιβάσεις ακινήτων, καθώς απαιτείται πλέον βεβαίωση νομιμότητας από μηχανικό. Πώς, τώρα, ο υπό δαμόκλειον σπάθην μηχανικός προεξοφλεί ότι ο ιδιοκτήτης δεν θα παρανομήσει εκ των υστέρων; Ή ότι, αφού εξασφαλίσει την υπογραφή του, δεν θα επαναφέρει μίαν αρχική παρανομία; Η συνεπαγόμενη ασάφεια θα αποτελειώσει την ήδη βαρέως δοκιμαζόμενη οικοδομή. Σε δεύτερη φάση, πιθανώς και με τις ανομολόγητες ευλογίες της πολιτείας, η ελληνική επινοητικότητα θα βρει τρόπους για την παρακάμψει, με αποτέλεσμα πρόσθετη διαφθορά, πρόσθετη ανοχή στην παρανομία, πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τον τελικό καταναλωτή, στον οποίον μετακυλίεται το αυξημένο κόστος.
Στην ντόπια παρασιτική οικονομία η οικοδομή παράγει ένα χειροπιαστό προϊόν. Ο ρόλος της στην ανάπτυξη της χώρας υπήρξε καθοριστικός. Σήμερα, στην υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας προστίθενται οι αγκυλώσεις μίας νομοθεσίας, βασικό κίνητρο της οποίας είναι ο εξαναγκασμός για «ρύθμιση» των αυθαιρέτων. Κατ' επίφαση προστάτης της νομιμότητας ο αυταρχικός και πολύπλοκος χαρακτήρας τού νόμου συμβάλλει στην εξαφάνιση ενός από τους ελάχιστους παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας.
Για τα κακώς κείμενα (και) στον οικοδομικό τομέα, αντί για την έμμονή σε αυταρχικές αποτυχημένες μεθόδους, χρειάζεται νέα αντίληψη για τον ρόλο του κράτους και την σχέση του με τον πολίτη. Χρειάζεται σχέση εμπιστοσύνης. Η πολεοδομική νομοθεσία θα όφειλε να καταργήσει πλείστες όσες απαγορεύσεις και περιορισμούς, οι οποίοι είναι τελείως αναχρονιστικοί και, πάντως, μη εφαρμόσιμοι. Πόσοι γνωρίζουν ότι την πολεοδομία καθορίζουν ακόμη κριτήρια δημόσιας υγιεινής αναγόμενα στην προς αντιβιοτικών φαρμάκων εποχή; Γιατί πρέπει να παρεμποδίζεται η εκτός σχεδίου δόμηση; Γιατί το κράτος πρέπει να ασχολείται αντιμετωπιστεί οι «ημιυπαίθριοι» χρησιμοποιούνται περισσότερο ή λιγότερο ως υπαίθριοι; Ας αρκεστεί να διώκει τις εξόφθαλμες παραβιάσεις, όποιες δηλαδή είναι ορατές στις δορυφορικές εικόνες και δεν εξαρτιούνται από επιτόπιους ελέγχους και αστυνομικής αντιλήψεως συστήματα.
Η Ελλάδα είτε θα απορρίψει το συσσωρευμένο φορτίο υποκρισίας, παραλογισμού και εθελοτυφλίας, είτε θα κατολισθήσει σε αυταρχισμό, οικονομική συρρίκνωση και εσωτερικές συγκρούσεις, δηλαδή στην οδό της επιστροφής στην υπανάπτυξη. Εξ όνυχος τον λέοντα... Ο νέος νόμος για τις οικοδομικές άδειες δηλώνει ότι, επί τού διηνεκούς παρόντος, εξακολουθεί η καθεστηκυία παράνοια.
Piraeus Time
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου