Εύχομαι να μην επικράτησαν τα «ζωώδη ένστικτα» των πολιτικών

Πέννυ Δαλαμπούρα

Ο J.M.Keynes στο ιστορικό για την οικονομική σκέψη βιβλίο του « Γενική Θεωρία» ανέπτυξε τον όρο του τίτλου, «Το πνεύμα των ζώων», υποστηρίζοντας πως οι άνθρωποι, όπως και οι επενδυτές, έχουν την αυθόρμητη τάση να δρουν  παρά να αδρανούν. Αυτό σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί τις αποφάσεις τους στο να εμφορούνται περισσότερο από την παρόρμηση, παρά από  τον ορθολογισμό.

Έτσι, τα «ζωώδη ένστικτα» υποβοηθούμενα από τη γενικότερη αστάθεια ενός συστήματος σε κρίση, αφήνουν σε δεύτερη μοίρα τη λογική, την ψυχραιμία, την εμπιστοσύνη και μας οδηγούν σε ανορθολογικές συμπεριφορές. Το spiritus animalis δεν καθορίζει μόνο τις οικονομικές αποφάσεις των επενδυτών, αλλά  και την ψήφο των πολιτών που, εκ του αποτελέσματος, σε πολλές περιπτώσεις είναι ανορθολογική. Όπως και τις αποφάσεις των ανθρώπων που διεκδικούν την ψήφο τους και …παρεμπιπτόντως διαχειρίζονται τις ζωές τους.

Σίγουρα η Ελλάδα του χθες δεν υπάρχει πια. Και ούτε και θα υπάρξει στο μέλλον. Οι παράλογα σκληρές απαιτήσεις  της Τρόικας και των δανειστών  μοιάζουν σχεδόν σαν τιμωρία για τον προηγούμενο ασύδοτο τρόπο διαβίωσης  -ενός μέρους- της ελληνικής κοινωνίας.  Κατάργηση σχεδόν όλων των κεκτημένων δικαιωμάτων της, μετά και τις απαιτήσεις για ανατροπές στον ιδιωτικό τομέα, μείωση του κατώτερου μισθού, περικοπές των επικουρικών συντάξεων, ίσως και κατάργηση του 13^ου και 14^ου μισθού, καθώς και άλλα δημοσιονομικά μέτρα για να είμαστε εντός στόχου το 2012.

Πίσω από κάθε σύστημα διακυβέρνησης, αν όχι πίσω από κάθε Πολιτισμό, υπάρχει μία ιεράρχηση αναγκών. Μπορεί η «σωτηρία» της Τρόικας  να είναι λάθος – όλα τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που επέβαλαν οι δανειστές μας απέτυχαν σε κάθε τους πρόβλεψη – αλλά σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότερη από μία αληθινή καταστροφή που θα σηματοδοτηθεί από άτακτη χρεοκοπία και την επιστροφή της χώρας στη δραχμή. Η ανάγκη διατήρησης της ελληνικής οικονομίας μέσα στην ασφάλεια του ευρώ, προφανώς και πρέπει να βρίσκεται ιεραρχικά πολύ υψηλότερα από το πολιτικό  και κοινωνικό κόστος που τη συνοδεύει. Η  δραχμολαγνεία μάλλον υποκινείται από  ιδιοτελή και όχι εθνικά συμφέροντα.

Παράλληλα με την όψιμη δραχμολαγνεία,  πάντα υπάρχει και η εξουσιολαγνεία. Τα δύο βασικότερα στοιχεία της ζωώδους μας φύσης, ο φόβος και η απληστία κυριαρχούν στο υπάρχον πολιτικό σύστημα, καθώς και στην εύθραυστη συμμαχία αυτής της μεταβατικής κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας. Ο φόβος για μία  ενδεχόμενη εκλογική συντριβή, η απληστία για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη ανάκτηση της εξουσίας, η εκλογική αναρρίχηση. Οι πολιτικοί αρχηγοί και τα κόμματα φαίνεται να λειτουργούν ακόμη με γνώμονα  σκοπιμότητες και προσωπικές στρατηγικές.  Αντί να συνδιαμορφώνουν τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις, αναλώνονται στην επικοινωνιακή διαχείριση της επόμενης μέρας.  Ο Παπανδρέου  ράβει κουστούμια που να ταιριάζουν στον διεθνή ρόλο που προσβλέπει για τον εαυτό του και περιοδεύει ανά τον κόσμο. Παράλληλα προσπαθεί, θλιβερά μόνος πια, να σώσει ό,τι σώζεται από την υστεροφημία του.  Ο Σαμαράς  φαντασιώνεται την επιστροφή στην εξουσία με τα υλικά μιας διευρυμένης «Πολιτικής Άνοιξης», και προφασίζεται πως μπορεί μετεκλογικά να επαναδιαπραγματευτεί τη νέα δανειακή σύμβαση. Ο Καρατζαφέρης ράβει το κουστούμι του ήρωα που δεν αποκλείεται να  αποχωρήσει από την κυβέρνηση. Ο αποδυναμωμένος Παπαδήμος δεν μπορεί να εμφανίζεται ,μετά το χάος στην ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, εγγυητής της σταθερότητας στη χώρα, και έτσι χάνουμε κι άλλα από τα ήδη πενιχρά -αυτή τη στιγμή- διαπραγματευτικά μας όπλα. Η πολιτική φαίνεται πως διολισθαίνει εύκολα στις εγωκεντρικές της προτεραιότητες. Αλλά δεν είναι πια ένα παιχνίδι προσωπικών και κομματικών στρατηγικών. Είναι ζήτημα επιβίωσης.

Σύμφωνα με το spiritus animalis, σε στιγμές κρίσης ,οι άνθρωποι βρίσκονται σε διάθεση να δράσουν και να μην μείνουν αδρανείς. Σήμερα βρισκόμαστε σε μία τόσο κρίσιμη καμπή, που δείχνει να διακυβεύεται η ιστορική μας επιβίωση. Σύντομα θα φανεί αν, έστω και την ύστατη στιγμή, το πολιτικό μας σύστημα θα εμφανίσει κάποιου βαθμού υπευθυνότητα και θα δράσει, ενεργοποιώντας το αρχέγονο και θεμελιώδες ένστικτο, αυτό της επιβίωσης. Όχι για το ίδιο. Αυτό είναι πια χαμένη υπόθέση. Αλλά για τη χώρα…

Πηγή "Αιχμή"

Posted in: Απόψεις