Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

Ο θάνατος του εμποράκου


Της Πέπης Ρηγοπούλου

Στο έργο του Αρθουρ Μίλερ «Ο θάνατος του εμποράκου» ο κεντρικός ήρωας, ο εμποράκος Γουίλι Λόμαν που αγωνίστηκε τίμια μια ζωή αλλά τσακίστηκε από την οικονομική κρίση, παίρνει τελικά την απόφαση να αυτοκτονήσει. Σε αυτούς που έσπευσαν να τον κατηγορήσουν γιατί παρουσιάζει έναν ήρωα που καταλήγει σε τέτοια απόφαση, ο Αμερικανός συγγραφέας απάντησε ότι ο Λόμαν αξίζει κάθε σεβασμό, γιατί ακόμα και με την αυτοκτονία του θέλει να υπερασπιστεί την αξιοπρέπειά του.

Στην Ελλάδα, τη χώρα που παραδοσιακά βρισκόταν πολύ χαμηλά στα σχετικά θλιβερά ποσοστά συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η είδηση της κάθε νέας αυτοκτονίας ανοίγει μια νέα πληγή, αλλά παύει σταδιακά να εκπλήσσει. Συνηθίζουμε να ζούμε με τις πληγές μας, με τις πληγές των άλλων γύρω μας όταν συνειδητοποιούμε πόσο φτηνή έχει γίνει η ζωή μας. Αλλά και όταν αποφασίζουμε να μην αφήσουμε το πένθος να παρασύρει την οργή μας για το αδιανόητο που ζούμε. Ωστόσο, παρότι κανένα στατιστικό στοιχείο δεν μπορεί να καταγράψει τον ανθρώπινο πόνο, ο χαμός πριν από λίγες μέρες του Κώστα Κόγια, που βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του στον Βόλο, έχει κάποιες πτυχές που είναι σημαδιακές για ολόκληρη την κοινωνία μας.

Ο θάνατος του περιπτερούχου Κώστα Κόγια, προέδρου της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων Μαγνησίας (ΟΕΒΕΜ), ήταν ο θάνατος ενός παραδειγματικού αγωνιστή. Ο «εμποράκος» αυτός είχε ηγηθεί της πορείας «323 χιλιόμετρα οργής και ανατροπής» από τον Βόλο στην Αθήνα. Σε κάθε σταθμό είχε γίνει αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων, μέχρις ότου φτάνοντας στην Αθήνα δέχτηκε τις «περιποιήσεις» των ΜΑΤ.

Αν αναφέρομαι στον άνθρωπο αυτόν είναι διότι κατάφερε να κάνει πραγματικότητα αυτό που πολλοί άλλοι θα ήθελαν να κάνουν. Να πάρουν τους δρόμους της Ελλάδας για να ξυπνήσουν ένα λαό που οδεύει προς τον αφανισμό, δείχνοντάς του, όχι με τα λόγια αλλά με το έμπρακτο παράδειγμά τους, πως οφείλει να πάρει τη μοίρα του στα χέρια του. Ο αυτόχειρας της Μαγνησίας ίσως δεν θα είχε υπόψη του την επική πορεία του Μαχάτμα Γκάντι που οδήγησε πλήθη λαού προς τη θάλασσα για να μαζέψουν αλάτι σπάζοντας το βρετανικό μονοπώλιο. Ωστόσο, και η δική του πορεία διαπνεόταν από ανάλογο πνεύμα αγωνιστικότητας και αξιοπρέπειας.

Μήπως πρέπει να πούμε ότι μια τέτοια ζωή και ένας τέτοιος θάνατος είναι χωρίς σημασία; Μήπως πρέπει να παραδεχτούμε ότι η προϊούσα εξολόθρευση των περίφημων «μικρομεσαίων», που αυτός εκπροσωπούσε επάξια και οι οποίοι αποτελούσαν κάποτε το αγαπημένο θέμα της ρητορικής του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι παρά ακόμη μια παράπλευρη απώλεια της δήθεν διάσωσης της χώρας από τα μνημόνια και τις συμβάσεις; Καμιά αμφιβολία για το ότι η κοινωνία μας, ο καθένας από μας και όλοι μαζί, θα έπρεπε να κάνουμε τα πάντα για να μη χάνονται άνθρωποι σαν κι αυτόν. Να μη συνεχίσει αυτή η μακάβρια επιδημία αυτοκτονιών αξιοπρεπών, πληγωμένων ανθρώπων. Ομως η πορεία ζωής του Κώστα Κόγια πρέπει να ανοίξει και για εμάς δρόμους αντίστασης και ελευθερίας. Τίποτα να μην πάει χαμένο.