Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

Ζητείται βιώσιμη και δημοκρατική ευρωζώνη


των Ρεμπέκα Χαρμς και Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ

Η σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) της τρέχουσας εβδομάδας, η τελευταία ενός κατά τα φαινόμενα αέναου γύρου «συνόδων κορυφής για την κρίση» χαρακτηρίζεται από πολλούς ως η ύστατη ευκαιρία για το ευρώ. Αν αυτό ισχύει, οι οιωνοί δεν είναι καλοί, καθώς η συνάντηση της Δευτέρας (5/12) μεταξύ της 'Ανγκελα Μέρκελ (Angela Merkel), της καγκελαρίου της Γερμανίας, και του Νικολά Σαρκοζί (Nicolas Sarkozy), του προέδρου της Γαλλίας, απέδωσε άλλη μία δέσμη ημίμετρων ως βάση για συμφωνία στην ερχόμενη σύνοδο κορυφής.

Η απειλή υποβάθμισης της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της ευρωζώνης από τον οίκο αξιολόγησης «Στάνταρντ εντ Πουρς» (S&P) θα πρέπει να αναγκάσει όλους εκείνους που εθελοτυφλούσαν να συνειδητοποιήσουν τον σαφή και παρόντα κίνδυνο, που απειλεί την ίδια την ύπαρξη του ευρώ.

Αυτή η σύνοδος κορυφής της ΕΕ πρέπει να παράσχει βιώσιμες και δημοκρατικές απαντήσεις στα καίρια ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η ευρωζώνη, τόσο τα άμεσα μέτρα για την κατάσβεση της πυρκαγιάς των δημοσίων χρεών, όσο και τα μακροπρόθεσμα μέτρα προς αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο ευρώ. Επομένως, δε μπορεί να καταλήξει και πάλι σε μωρολογίες, μπλόφες και υπεκφυγές.

Η αλλαγή των συνθηκών, που στοχεύει στην αντιμετώπιση των αστοχιών που χαρακτηρίζουν την αρχιτεκτονική του ευρώ, πρέπει να διασφαλίσει ότι το μέλλον του ευρώ θα βασίζεται στη σταθερότητα και την αλληλεγγύη. Οποιαδήποτε αλλαγή των συνθηκών μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσω της τήρησης της δημοκρατικής διαδικασίας στην ΕΕ και πρέπει να διασφαλίσει ότι το νέο σύστημα του ευρώ θα εδραιώνεται σε κατάλληλη δημοκρατική βάση.

Οι εξουσίες της ΕΚΤ

Είναι σαφές ότι κάθε αλλαγή των συνθηκών θα απαιτήσει χρόνο, ασχέτως του εύρους των αλλαγών. Ωστόσο για να ανακοπεί η μόλυνση που μεταδίδεται στις αγορές κρατικού χρέους στην Ευρώπη -και έως ότου εφαρμοστεί μια πιο βιώσιμη λύση που θα βασίζεται στις συνθήκες- οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει επιτέλους να υποστηρίξουν τη μόνη διαθέσιμη βραχυπρόθεσμη λύση: το στήριγμα που αποτελεί η «ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα» (ΕΚΤ).

Η ΕΚΤ επιτελεί το ρόλο του δανειστή ύστατης ανάγκης του ιδιωτικού τομέα επί μακρόν. Επίσης, εκ των πραγμάτων και ως ένα βαθμό παίζει ήδη αυτόν το ρόλο σε ό,τι αφορά τους οφειλέτες χρέους της ευρωζώνης. Εντούτοις, για να δοθεί επαρκής αποτρεπτική απάντηση στην αγέλη των λύκων που ελλοχεύουν στις αγορές ομολόγων και για να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα πιστωτική ασφυξία, η ΕΚΤ χρειάζεται επιτέλους πολιτική στήριξη.

Όταν επιτευχθεί αυτό, οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να χαράξουν ένα οδικό χάρτη για την πλαισίωση του ευρώ σε μια πραγματική οικονομική ένωση, που θα βασίζεται στη σταθερότητα και την αλληλεγγύη, με μηχανισμούς δημοκρατικού ελέγχου και λογοδοσίας.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει να ενσωματωθούν αυστηροί, δεσμευτικοί κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας στις συνθήκες, ενώ παράλληλα αυτοί θα συνοδεύονται με τη θέσπιση ευρωομολόγων, προκειμένου να υπογραμμιστεί η βιωσιμότητα του νομίσματος και ο κοινός σκοπός των μελών του.

Πρέπει να εγκαταλειφθεί η αποτυχημένη διακυβερνητική προσέγγιση, η οποία μέχρι τώρα το μόνο που απέδωσε ήταν επιζήμια λιτότητα με έντονες διακυμάνσεις του οικονομικού κύκλου και έφερε το ευρώ στο χείλος του γκρεμού. Αυτό συνεπάγεται ότι θα πρέπει να ανατεθεί στην «ευρωπαϊκή επιτροπή» η οικονομική διακυβέρνηση του ευρώ, ενώ παράλληλα θα διασφαλιστεί η προσήκουσα δημοκρατική εποπτεία από το «ευρωπαϊκό κοινοβούλιο» (ΕΚ) και το «συμβούλιο υπουργών».

Για να έχει δημοκρατική νομιμοποίηση η όποια ανάλογη συνθήκη, θα πρέπει να εμπλέκει το άμεσα εκλεγμένο ΕΚ, οι δε διαδικασίες για  τη διαμόρφωση της οφείλουν να εμπλέκουν τη μέθοδο της σύγκλησης μιας συντακτικής συνέλευσης της ΕΕ. Οτιδήποτε άλλο πέραν αυτού -και ιδιαίτερα οι προτάσεις επιβολής κανόνων χωρίς προηγούμενη συναίνεση μέσω ενός πρωτοκόλλου- θα συνιστά προσβολή στις αρχές στις οποίες έχει θεμελιωθεί η ΕΕ. Ο άξονας «Μερκοζί» δε μπορεί να συνεχίσει να παραβιάζει τη δημοκρατική διαδικασία στην ΕΕ.

Η Rebecca Harms και ο Dany Cohn-Bendit 
είναι συμπρόεδροι της ομάδας των «πράσινων» στο ΕΚ
Πηγή "ppol"